Aktüatör Nedir?
Aktüatör, vananın açma/kapatma işleminin otomasyonunu sağlayan bir operatör mekanizmasıdır. Vananın üzerine monte edilir ve vana gövdesine bağlanır. Aktüatörler, farklı türleri ve kullanım alanları ile çeşitlenir. Güç tahrikli aktüatörler üç ana türe ayrılır:
- Elektrikli Aktüatör: Vanayı açıp kapamak için elektrik motoru kullanır.
- Pnömatik Aktüatör: Vanayı açıp kapatmak için basınçlı havanın çalıştırdığı pnömatik sistemleri kullanır.
- Hidrolik Aktüatör: Vanayı açıp kapatmak için basınçlı sıvının çalıştırdığı hidrolik sistemleri kullanır.
Her üç çeşidin ortak özelliği, vanaların manuel kullanımdan daha hızlı çalışmasını sağlamalarıdır. Özellikle büyük vanalarda sıkça kullanılırlar. Tüm aktüatörler, elektrik enerjisi ile harekete geçirilir ve vananın sadece açma/kapatma işlemini değil, aynı zamanda ara pozisyonlarda kalmasını da sağlarlar. Üzerlerine monte edilen limit switch kutuları, i-p dönüştürücüler ve pozisyonerler sayesinde vananın açık/kapalı konumu izlenebilir ve bu konum bilgisi otomasyon sistemine iletilebilir.
Pnömatik Aktüatörler
Pnömatik aktüatörler, basınçlı havanın çalıştırdığı aktüatörlerdir. Hafif ve dayanıklı yapıları nedeniyle birçok uygulamada tercih edilir. Maliyet açısından etkin, güvenilir ve patlayıcı ortamlarda kullanılabilir olmaları avantajlarıdır. Ayrıca, acil durum kapama aktüatörü (Fail-safe) olarak da kullanılabilirler.
Tek Etkili Pnömatik Aktüatörler
Tek etkili pnömatik aktüatörler, yay kuvvetiyle açan/kapayan modelde üretilir. Bu sayede aktüatör çalıştırılmadığı sürece açık ya da kapalı konumda kalır. Aktüatör çalıştırıldığında, eğer açık konumda ise kapanır, kapalı konumda ise açılır. İçerisindeki yay, aktüatörün ilk haline dönmesini sağlar.
Pnömatik Aktüatörlerin Avantajları
- Düşük İşletme Maliyeti: Pnömatik aktüatörler, hava kullandığından işletme maliyetleri düşüktür.
- Hafif ve Dayanıklı Yapı: Pnömatik aktüatörler, hafif ve dayanıklı olmalarıyla bilinirler, bu da onları çeşitli endüstriyel uygulamalar için ideal hale getirir.
- Patlayıcı Ortamlarda Kullanılabilirlik: Elektrikli aktüatörlere kıyasla daha güvenli olup patlayıcı ortamlar gibi tehlikeli yerlerde kullanılabilirler.
- Acil Durum Kapama: Fail-safe özelliği ile acil durumlarda güvenli bir şekilde kapanabilirler.
Kurulum ve Maliyet
Pnömatik aktüatörler kompresör ile çalıştığı için kurulum maliyeti biraz daha yüksek olabilir. Ancak, hava kullanarak çalıştıkları için işletme maliyetleri düşüktür. Elektrikli aktüatörlere göre daha gürültülü çalışabilirler.
Özellikler:
Gövde: Alüminyum Ekstrüzyon
Vana Bağlantı ISO5211
Şaft Kadminyum Kaplamalı Çelik
Pistonlar Alüminyum Döküm
Sızdırmazlık Nitril Kauçuk
Valf Bağlantı: Namur
Sıcaklık : -20° +80°
Basınç : 10 Atm -142 psi